Regel 11: laat kinderen die skateboarden hun gang gaan
Minisamenvatting
Competentie volgt uit falen
Peterson begint wederom met een voorbeeld, ditmaal van skateboardende jongelui bij hem in de buurt. Op een gegeven moment besloot de gemeente hun af te stoppen met zogenaamde skatestoppers; ook werden de speelplaatsen voor kinderen in Toronto voor een jaar gesloten vanwege de angst voor gevaar en aansprakelijkheid.
We leven niet om risico’s te minimaliseren, maar willen competent worden. Dat doen we deels door het gevaar op te zoeken. Sterker nog, als iets te veilig wordt gemaakt (zoals een speeltuin) bedenken we zelf manieren om het onveiliger te maken.
Ressentiment
Peterson maakt een uitstapje via de psychoanalytici en sneer naar salonsocialisten het volgende punt:
als je niet kunt begrijpen waarom iemand iets deed, kijk dan naar de gevolgen – en leid daaruit de beweegredenen af.
Vaak claimen mensen dat ze iets veranderen of willen veranderen voor een ander. Volgens Peterson is het zo dat als we naar de gevolgen van hun handelingen kijken, zoals dat skateboarders niet meer op bepaalde plekken terecht kunnen, we een andere conclusie moeten trekken. Veel mensen pretenderen goed en deugdzaam te zijn, maar handelen slechts uit een verholen ressentiment.
Waar dat ressentiment toe kan leiden illustreert Peterson aan de hand van zijn jeugdvriend Chris. Chris raakte verbitterd over de Westerse, koloniale mens en zwoer mannelijke deugden af. Later woonde hij een tijd samen met Jordan en Tammy (Petersons vrouw) en verstikte zijn aanwezigheid het huishouden. Hij werd in Petersons woorden een anti-mens en pleegde later zelfmoord.
Het is deze houding, van de mens als kankergezwel op aarde die Peterson ook signaleert in een of andere hoogleraar op een Ted-x congres. Net als Chris en de jongens van de Columbine High School, alhoewel in mindere mate, benoemd hij zichzelf tot rechter van het menselijke ras:
Zou deze hoogleraar zijn meningen hebben heroverwogen, als hij wist waar zulke ideeën toe kunnen leiden? Ik zou graag ja zeggen, maar ik geloof van niet. Ik denk dat hij het had kunnen weten, maar niet accepteerde. Of, wat misschien nog erger is: hij wist ervan, maar het kon hem niet schelen – of: hij wist het, en ging, in elk geval vrijwillig, bewust die kant op.
We moeten volgens Peterson niet te streng zijn voor onszelf. We beseffen pas een jaar of vijftig dat de wereld eindig is. Tegelijkertijd, wat wij de wereld ook aandoen, de wereld is veel harder voor ons: denk maar aan hoeveel mensen geliefden verliezen door tragische ziekten.
Jongens en meisjes
Peterson maakt een vreemde overstap en ineens belanden we middenin een stuk over dat jongens tegenwoordig het zwakke geslacht zijn. Op middelbareschool- en universitair niveau lopen ze achter, wat hij grotendeels verklaart door te wijzen op andere persoonlijkheidskenmerken die jongens vertonen in de puberteit dan meisjes (genomen als populatie), zoals de mate van gehoorzaamheid en de interesse in dingen versus mensen.
En nee, dat komt niet louter door de sociale omstandigheden, aldus Peterson. Hij verwijst naar de meest egalitaire landen ter wereld – de Scandinavische – waar volgens hem de verschillende interesses van jongens en meisjes het duidelijkst naar voren komen (nogmaals: genomen als populatie.)
Kanttekening: aanvulling uitleg populatie
Met dit ‘genomen als populatie’ bedoelt Peterson niet dat iedere jongen meer geïnteresseerd is in dingen dan ieder meisje en dat ieder meisje meer geïnteresseerd is in mensen dan in dingen. Zijn punt is dat als we kijken naar populatiegemiddelden er verschillen bestaan. Ten overvloede: een willekeurig meisje kan dingen interessanter vinden dan een willekeurige jongen dingen interessant vindt, maar de kans dat je een dergelijk paar trekt uit de twee populaties is kleiner dan 50%.
Zie ook de bespreking die ik ooit deed over Waarom feminisme goed is voor mannen – of toch niet?.
Een ander punt dat Peterson maakt is dat jongens en meisjes in hun eigen dominantiehiërarchieën opereren. Jongens strijden tegen jongens voor een plek in de pikorde. Vechten (soms letterlijk) tegen meisjes wordt niet in dank afgenomen. Als een jongetje van negen aan de vuist gaat met een meisje van negen en hij wint, is hij hooguit een stakker, en als hij verliest ‘nou ja, dan kan hij wel inpakken. Verslagen door een meisje.’
Vervolgens stelt Peterson dat meisjes zich aangetrokken voelen door ‘jongens die statusverhogende wedstrijden winnen van andere jongens.’ Deze mogelijk onterechte generalisering even latend voor wat het is, stelt hij vervolgens daar het probleem is dat jongens en meisjes nu, bijvoorbeeld op de universiteit, in dezelfde competitieve sfeer terecht zijn gekomen. En hoe kunnen ze daar winnen?
Maar als je een mannetje bent kun je niet zo hard op een vrouwtje losbeuken als op een ander mannetje. Jongens kunnen (en willen) niet echt wedijveren met meisjes. Het is niet duidelijk hoe ze kunnen winnen. Als het spel een meisjesspel wordt, zijn de jongens vertrokken. Gaan de universiteiten, en dan vooral de geesteswetenschappen, een meisjesspel worden? En willen we dat?
Kanttekening: een onterecht vergelijking
Hier slaat Peterson wat mij betreft de plank mis. Hij begint met jongens die onderlinge wedstrijden houden en vooral van elkaar willen winnen. Bij bepaalde fysieke activiteiten valt hier inderdaad iets voor te zeggen, over het algemeen zijn jongens daarin beter en is er daarom grof gesteld een cultuur dat verliezen van een meisje een schande is en een overwinning nauwelijks iets waard.
Maar gaat dit ook op voor een universiteit? Competitie is hier nooit één op één, zoals in een gevecht of tijdens een potje flessenvoetbal. Hoogstens bestaat competitie indirect, zoals wie de beste cijfers haalt in een studiejaar. De kwaliteiten die hiervoor nodig zijn op geen enkele manier kwaliteiten die in het voordeel van mannen zouden spreken, zoals Peterson zelf ook stelt. Naast intelligentie en doorzettingsvermogen, zijn zaken als gehoorzaamheid en de regels kunnen volgen belangrijk geworden op de universiteit.
Ja, dit zou kunnen betekenen dat het schoolsysteem tegenwoordig in het nadeel is van jongens. Maar nee, dat betekent nog niet dat dat komt omdat er geen status valt te behalen voor jongens om meisjes te verslaan. Het is ook voor mannen waardevol de beste te zijn op de universiteit en de totale competitie te domineren. Het is alleen lastiger, omdat het klimaat en de spelregels zo zijn ingericht dat ze bij bepaalde studies in het nadeel zijn (wederom als populatie genomen).
Vrouwen die carrière maken
De komende tijd zal ik deze post updaten met de twee andere regels.
28 comments
Hallo Floris,
Gaan we de samen vetting van regel 12 nog mee maken.
Het voelt een beetje als het niet af is?
Beste Floris,
Dank voor deze heldere boekbespreking. Het boek van Peterson nodigt uit om vaker in terug te bladeren en daar helpt jouw stuk heel erg bij. Ik kwam via via op jouw site terecht, mooi werk! Ik ben overigens druk bezig om de samengestelde boekenlijst van Jordan Peterson te verslinden.
Ik ben benieuwd naar je ervaringen van je persoonlijke challenge om 30 dagen niet te liegen.
Succes met alles!
Mooie readersguide!
Ik wacht met spanning op zijn nieuwe boek.
Het mooie van Peterson is dat hij jonge mannen weer hun ware zelf laat vinden en zijn, zonder afkeer van mannelijkheid (iets dat je momenteel veel ziet in de maatschappij).
Recentelijk werd hij door een Nederlandse ‘deskundige’ weggezet als die neofascistische professor, waarmee hij primair Peterson zwaar tekort deed, maar ook het begrip fascisme een nieuwe betekenisloze lading gaf. Het is schokkend om te lezen hoezeer Peterson NIET wordt begrepen en verkeerd geïnterpreteerd door woke links.
Waar ik persoonlijk moeite mee heb is zijn christelijke insteek, maar ik ben dan ook een antitheist.
Maar nogmaals; mooie bespreking.
Nadenkertje:
https://www.emancipator.nl/ruben-hordijk-hoe-jordan-peterson-met-zijn-zelfhulpboodschap-giftige-mannelijkheid-stimuleert/
Bedankt! Wat een plezier om te lezen! Een echte hulp om naast het boek te lezen.
regel 5 XD
Prachtige samenvatting en een heerlijke verwoording van de implicaties van Peterson. Ik ben nu zelf aan het boek bezig.
Wat ik zelf graag doe is na ieder stuk te hebben gelezen, wat zelfreflectie toe te passen. Dit bied mij extra duidelijkheid over de regels. Om diezelfde reden heb ik ook een kijkje genomen naar deze samenvatting.
Bedankt hiervoor!
Toffe content en toffe samenvatting. Iedere keer na een hoofdstuk (of als ik een stuk of hoofdstuk van 12 rules for life las) bekeek ik je samenvatting om te kijken of ik het goed heb begrepen en de juiste dingen eruit heb gehaald of dat er nog ergens verborgen schatten liggen.
Thanks hiervoor!!
Groet,
Jop
Dank je, Jop! Fijn dat je er wat aan hebt!
@ idioot: Dankjewel.
Fantastisch werk om dit zo helder samen te vatten. Wacht vol ongeduld op het vervolg. : )
Zaterdag regel 9! Beloofd.
Hallo,
Heb je ook samenvatting van het laatste 4 regels?
Groetjes Feresh
Hoi Feresh,
Ik ben nu bezig met regel 9. De rest gaat nog wel even duren. Je kan je op de nieuwsbrief abonneren en dan krijg je te horen wanneer ze verschenen zijn.
Groeten,
Floris
Ik wil niet zeuren, maar is er al wat voortgang in gekomen?
Nee, verder dan een draft van hoofdstuk 10 ben ik niet gekomen. Momenteel hebben andere zaken prioriteit, waaronder mijn roman, Youtube-kanaal en scriptie (ik volg heel braaf mijn opgestelde hiërarchie van doelen, dank Peterson). Wellicht dat ik in september verder ga.
Sinds het beruchte interview door Cathy Newman op Channel 4 (gotcha !) volg ik Jordan Peterson op twitter en heb al vele van zijn lectures op Youtube gezien.
Zijn boek 12 rules for life gekocht en daarna toch ook nog de Nederlandse versie om het beter te kunnen doorgronden en begrijpen. Zelfs dat vind ik soms lastig.
Daarom heel veel dank en complimenten Floris voor je heldere toelichting en persoonlijke kanttekeningen. Ik vind het zeer waardevol !
Dag Hella, graag gedaan en bedankt voor je reactie!
Volgens mij is Free Speech niet identiek aan vrijheid van meningsuiting. Daaronder kun je allerlei uitingen vatten, ook ondoordachte, schelden enz..
Free Speech bij Jordan is bedoeld als een middel om steeds aan zaken te mogen twijfelen. Het recht dat je hebt om chaos in je leven te mogen en te moeten onderzoeken. Daarbij wordt het zoekkader altijd bepaald door de 12 leefregels en het recht om als individu door het leven te gaan. Het is vanuit deze opvatting dat hij op zeer beargumenteerde wijst op de rechtse en linkse ideologieën die het individu dwingen om in hun denkkaders te denken.
Veelzeggend is dat een SP kamerlid serieus meent dat Jordan voor het sharia huwelijk is. Ik geniet van de bijdragen van Floris. Ik had eerst het Engelse boek.
Bedankt voor je reactie. Peterson begrijpt grotendeels free speech zoals John Stuart Mill dat deed. Hij noemt zichzelf ook een classical liberal, verwijzende naar de traditie van Mill. Het gaat dus inderdaad om het ultieme recht aan overtuigingen te blijven twijfelen, niet om zomaar alles te kunnen roepen. Het moet gaan om het vinden van waarheid. Zie voor Mills opvattingen over dit onderwerp het volgende artikel van mijn hand: https://florisleest.nl/john-stuart-mill-belang-vrijheid-meningsuiting/
Net 2 video’s van Jordan Peterson gedownload als MP3 om te luister/wandelen in het bos. Nog even snel Pierre Capel’s “Het Emotionele DNA” besteld toen ik als aanbeveling de 12 regels kreeg.
Heel blij met je review en de link naar dit blog. Gelijk geabonneerd op je nieuwsbrief.
Vol blije dankbaarheid nu aan de wandel. Stukje later als gepland, maar het is de vertraging meer dan waard. Dank je wel!
Beste Diny,
bedankt voor je leuke berichtje. Ik luister zelf graag zijn college’s tijdens het afwassen. Het is heerlijk hoe we tegenwoordig lichamelijke activiteit kunnen combineren met het luisteren naar denkers.
Veel wandelplezier!
Floris
Hoofdstuk drie was voor mij een zinvolle reflectie op waar mijn leven naar toe gaat. Al mijn vrienden zijn unieke mensen die allen op hun eigen manier absoluut aanbevelenswaardig zijn, maar keer ik de geest van het hoofdstuk binnenstebuiten, dan rijst de vraag of dat voor mij ook geldt en vooral zal blijven gelden. Ik heb er veel aan gehad.
Dat Peterson in termen van uitersten spreekt is mijns inziens noodzakelijk om zijn punt duidelijk te maken, het aanbrengen van nuance is aan de lezer en vergt aanpassing aan zijn praktijk. Jij buit dit in je slotoverpeinzing perfect uit. Ga zo door, vriend.
Bedankt, M. Ik ga zo door.
Zijn sociale constructies volgens Peterson dan niet inherent aan de natuur? Of ziet hij deze dan als fundamenteel andere dingen? Hij lijkt met het voorbeeld met de kreeft het eerste te impliceren..
Sociale ordeningen komen inderdaad grotendeels voort uit de natuur, het zijn dus volgens hem niet louter sociale constructen. Als het alleen sociale constructen zouden zijn, zouden het slechts afspraken zijn. En denk je dat kreeften met elkaar afspreken dat een zich volvreet en de ander crepeert van de honger? Nee. Volgens hem gaan sociale ordes veel dieper dan dat. Ze hebben o.a. hele diepe biologische oorzaken.
Weliswaar een bevestiging van hoe ik de wereld reeds zag, maar wel een erg mooie verdieping en praktische invulling daarvan. Ik heb het boek besteld.
Lekker, vriend.