Opgelet! Grijp de attentie van je bezoeker.
Het is de eerste les die je leert als je een column schrijft, een vlog maakt, een website ontwerpt. De online wereld is een permanente van staat van oorlog. Waar wordt om gevochten? Jouw aandacht. Als maker moet je meegaan in deze strijd, wil je niet compleet genegeerd worden. En ongezien, ben je waardeloos.
Deze aandachtsoorloog is een zero sum game, waarin iedereen de tijd van de bezoeker probeert te stelen van de ander. Zolang je dit leest, doe je niets anders. De verliezer is de surfer, die van links naar rechts wordt getrokken door aandachtstrekkende sites.
Bombastische titels, autoplay, pop-ups, een balk aan de zijkant met de meest populaire verhalen en rood opspringende icoontjes: er is een volledige wetenschap ontstaan rondom de vraag hoe je een bezoeker zo lang mogelijk vasthoudt.
Twitter laat je bij bezoek 1 tot 5 seconden wachten voordat het aangeeft hoeveel meldingen je hebt, wat werkt als een gokkast. Onbewust wacht je telkens vol spanning af, wachtende op een beloning. YouTube heeft autoplay geïntroduceerd, waardoor na iedere video automatisch de volgende start. Zo blijven mensen langer kijken. Google deed maanden onderzoek naar de perfecte kleur rood: die we van nature zo irritant vinden dat we erop moeten klikken.
In welke mate moet je bij het ontwerpen van een site in dit geweld meegaan? Ik kan geen algemene uitspraken doen. Ik kan slechts beschrijven hoe ik worstel met dit vraagstuk.
Aan de ene kant wil ik dat mensen dit lezen; aan de andere kant wil ik geen kermisattractie zijn, vol felle lichtjes en opwekkende deuntjes, gemaakt om je tijd en geld afhandig te maken. Ik wil niet dat Floris Leest een plek van louter afleiding is, maar een waar je in rust in aanraking kunt komen met ideeën. Maar, als ik nul rekening houd met de psychologie van de bezoeker, louter denk dat kwaliteit genoeg is, dan ben ik kinderlijk naïef en eindig ik met teksten die door niemand gelezen worden. Een tekst die niet gelezen wordt, verdient die wel de naam ‘tekst’?
Een korte geschiedenis
Deze website begon zonder plaatjes, met lange inhoudelijke artikelen. Niemand las ze. Ik maakte de teksten korter, voegde afbeeldingen toe, en warempel, mensen bleven zowaar hangen en lazen het artikel waar ze beland waren.
Het probleem was dat ze alleen dat lazen. Zoekmachines straffen je met een positie op de zoveelste pagina als je bezoekers alleen lezen waar ze op terecht komen en daarna direct vertrekken. Vanuit dit oogmerk wil je als website zijn als een café, waar mensen binnendruppelen voor een biertje, en blijven hangen tot sluitingstijd.
De neiging was groot inzichten uit de gedragspsychologie, zogenaamde best practices, toe te passen om kijkers met onzichtbare tentakels te grijpen. Als probeersel voegde ik een zijbalk toe met ‘aanbevolen artikelen’, die niet direct gerelateerd waren aan wat de lezer op dat moment las. Het werkte, bezoekers klikten vaker door.
Het voelde niet goed. Stel iemand toetst ‘Nietzsche over alleen zijn’ in Google en treft mijn website bovenaan. Dan wil ik dat diegene op de idioot vindt wat hij of zij zoekt. Ik wil niet dat die persoon verstrikt raakt in een web van andere artikelen en zichzelf drie kwartier later afvraagt hoe hij in vredesnaam op deze site is beland. Ik wil iemands tijd niet verspillen. Ik wil niet meegaan in de aandachtsoorlog.
Toch voel ik de noodzaak de Nietzschezoeker te lokken naar andere artikelen, al is het alleen maar omdat zoekmachines de idioot anders negeren. Dat is het paradoxale: Ik wil dat de bezoeker de site verkent en blijft hangen, maar alleen op zo’n manier dat hij zijn tijd goed besteed.
Een nieuw design
Ik maakte een nieuw ontwerp, waarbij ik in de huid kroop van de bezoeker. Ik stelde mezelf de volgende vraag: van wat voor soort websites word ik blij?
Ik word vrolijk van websites met overwegend wit, waar ik een tekst kan lezen zonder dat er links en rechts felle plaatjes en kreten als ‘meest gelezen, ‘trending’, en ‘mis het niet’, in het oog springen. Wat dat betreft houd ik van website die lijken op boeken: waar de aandacht uitgaat naar de tekst, met zo min mogelijk tierelantijntjes.
Toch zou het zonde zijn een website te ontwikkelen die is als een boek. Een boek dwingt immers tot lineair lezen. Het internet schept de mogelijkheid van hyperlinks in de tekst, zodat de verbindingen tussen ideeën zichtbaar worden. Wikipedia maakt hier bijvoorbeeld goed gebruik van.
Onderaan de tekst wil ik andere teksten zien van de auteur, zover gekomen blijkt de schrijver mij immers te boeien. Hier wil ik ook de mogelijkheid hebben een website te volgen. Ik wil mij pas abonneren op iets nadat ik weet dat ik het waardeer.
Vanuit deze antwoorden heb ik mijn website ontworpen. Ik hoop dat ik een juiste balans gevonden heb tussen de aandacht van de lezer vast te houden en zijn of haar tijd niet te verspillen.
Ik hoor graag wat je ervan vindt.
1 reactie
Ik ben in ieder geval uren op jouw pagina’s geweest!